ORIGINAL_ARTICLE
بررسی رابطه احساس آلودگی صوتی و احساس بروز رفتارهای خشونت آمیز میان ساکنین سایتهای عمرانی
آلودگی صوتی یکی از عوامل اساسی تاثیرگذار بر کیفیت زندگی انسان است که هیجانات و رفتار انسان را تحت تاثیر قرار داده و میتواند به وقوع خشونتهای رفتاری منجر گردد. هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه میان احساس آلودگی صوتی شنوندگان با احساس وقوع خشونتهای رفتاری در شهروندان ساکن در مکانهایی با آلودگی صوتی بالا میباشد. جامعه آماری این پژوهش شامل منازل مسکونی پیرامون پروژه تونل کمکی مترو خط3 شهر تهران- محله عباسآباد تا شعاع 50 متر میباشد. با تدوین پرسشنامهای محقق ساخته، میزان احساس رفتارهای خشونت آمیز و احساس سکنه از میزان آلودگی مورد سنجش قرار گرفت. 100 پرسشنامه به صورت حضوری و مصاحبه با افراد در دسترس منازل پیرامون سایت توزیع گردید. برای این منظور از همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی استفاده شد. یافتهها حاکی از معنادار بودن ارتباط میان شدت احساس آلودگی صوتی و بروز شدت احساس رفتارهای خشونت آمیز بیشتر میباشد. ضریب همبستگی در جدول خلاصه مدل0.760 محاسبه گردید که نشان دهندهی توانایی مدل در پیشبینی هدف مقاله میباشد. و لذا در نظر گرفتن تمهیداتی جهت کنترل و کاهش آلودگیهای صوتی و پیامدهای منفی در فضاهای شهری بالاخص بافت مسکونی، جهت آیندهای مطلوب و در راستای توسعهپایدار از اهمیتی اساسی برخوردار است.
https://www.jess.ir/article_120387_090f6f3b02059ce0367ef9c0e3ccdf08.pdf
2021-03-21
3257
3263
" آلودگی صوتی"
" احساس خشونت"
" ساخت و ساز "
" پروژه مترو "
الهه
پهلوان
pahlevan.elahe@ut.ac.ir
1
دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران
AUTHOR
بهرام
ملک محمدی
malekb@ut.ac.ir
2
دانشیار گروه برنامهریزی و مدیریت محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران
LEAD_AUTHOR
حسن
هویدی
hoveidi@ut.ac.ir
3
استادیار گروه برنامهریزی و مدیریت محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران
AUTHOR
اسماعیل
صالحی
tehranssaleh@ut.ac.ir
4
دانشیار گروه برنامهریزی محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران و مدیریت
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
مطالعه فلوریستیک و فرمهای زیستی رویشگاه گونه آردوج در ذخیرهگاه جنگلی ارسباران
رویشگاه گونه آردوج (Juniperus foetidissima Willd.) در منطقه حفاظت شده ارسباران یکی از مهمترین رویشگاههای این گونه در کشور محسوب میشود، از این رو هدف مطالعه حاضر، معرفی فلور، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان در این منطقه بود. نمونهبرداری به روش پیمایشی و با شناسایی، ثبت و برداشت نمونههای هرباریومی در توده آردوج در محدوده شهرستان کلیبر انجام شد. در کل 46 گونه گیاهی متعلق به 42 جنس و 22 خانواده در منطقه شناسایی شدند. خانوادههای Asteraceae با 9 گونه (%57/19) و Fabaceae با 6 گونه (%04/13) بیشترین گونههای گیاهی را به خود اختصاص داده و مهمترین خانوادههای گیاهی منطقه معرفی شدند. از نظر شکل زیستی بر اساس طبقهبندی رانکایر، تروفیتها (%4/44) و همیکریپتوفیتها (%2/42) بیشترین شکلهای زیستی گیاهان منطقه بودند و بعد از آنها به ترتیب فانروفیتها (%7/6)، کریپتوفیتها (%4/4) و ژئوفیتها (%2/2) قرار داشتند. بررسی پراکنش جغرافیایی گونههای گیاهی، غلبه گونههای متعلق به ناحیه رویشی ایران-تورانی (%2/42) را نشان داد.
https://www.jess.ir/article_120388_d7ceee27e902f710be5e93abd9c90388.pdf
2021-03-21
3264
3273
پراکنش جغرافیایی
پوشش گیاهی
طبقهبندی رانکایر
Juniperus foetidissima
رؤیا
عابدی
royaabedi@tabrizu.ac.ir
1
گروه جنگلداریف دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تبریز
LEAD_AUTHOR
سکینه
عبدی
sa.abdi@tabrizu.ac.ir
2
دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر-دانشگاه تبریز
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
شبیه سازی پتانسیل غبارخیزی از سطوح معدنی (مطالعه موردی: معدن سرب و روی مهدی آباد، شهرستان مهریز، استان یزد)
معدنکاری به عنوان یکی از فعّالیتهایی بیابانزایی، نقش حیاتی در بسیاری از کشورها دارد به گونهای که بهرهبرداری از مواد معدنی فلزی و غیرفلزی آنها بخش عمده درآمد و اشتغالزایی این کشورها را تشکیل میدهد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی پتانسیل غبارخیزی، انتشار و پراکندگی PM10 از سطوح باطلههای معدن سرب و روی مهدی آباد استان یزد در روزهای رخداد فرسایش بادی است. بدین منظور، با بازدیدهای میدانی و اندازهگیری های آزمایشگاهی، اطلاعات مورد نیاز مدل فرسایش بادی SWEEP و مدل AERMOD تهیه گردید. نتایج نشان داد، بیشترین میزان تلفات خاک، خزش و جهش ذرات، تعلیق و انتشار PM10 در روز 13/10/1397 به ترتیب از سطوح باطله دولومیت دو (96/1)، اکسید (32/0)، دولومیت دو (65/1) و اکسید (kg 088/0) بود. در روز 9/11/1397 ترتیب این پارامترها برای باطلههای دولومیت یک (66/2)، دولومیت دو (149/0)، دولومیت یک (26/2) و دولومیت یک ( kg128/0) است. نتایج پراکندگی ذرات نشان داد، بیشینههای غلظت PM10 شبیهسازی شده در بازدههای زمانی 1، 8 و 24 ساعته در روز 13/10/1397 به ترتیب برابر با 6219، 1542 و 620 میکروگرم بر متر مکعب و در روز 9/11/1397 به ترتیب برابر با 1169، 394 و 141 میکروگرم بر متر مکعب است.
https://www.jess.ir/article_120389_8173a8fb690d075739f6e1e01203047d.pdf
2021-03-21
3274
3286
"رخداد فرسایش بادی"
" SWEEP"
"AERMOD"
"PM10"
" سد باطله "
علی
محسنی نسب
mohseni.yazd@yahoo.com
1
گروه مدیریت مناطق خشک و بیابانی، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد
AUTHOR
محمدعلی
صارمی نائینی
b.nazari371@gmail.com
2
گروه مدیریت مناطق خشک و بیابانی، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
LEAD_AUTHOR
سعید
شجاعی برجوئی
said.shojaee71@gmail.com
3
گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
مقایسه رشد گونه یوکا (گیاه خنجر) با آبیاری توسط پساب بهداشتی و آب شرب
در این تحقیق تفاوت رشد فیزیولوژیکی و مرفولوژیکی گیاه یوکا Yucca Elephantipes با آبیاری توسط پساب بهداشتی و آب شرب بررسی گردید. در این مطالعه، متغیرهای مرفولوژیکی گیاه شامل ارتفاع از محل طوقه گیاه تا انتهای بوته، تعداد برگ، تعداد ساقه، طول برگ، وزن خشک کل برگ، وزن خشک ساقه، تعداد ریشه و اندازه ریشه و متغیرهای فیزیولوژیکی گیاه شامل فعالیت آنزیم کاتالاز (CAT)، آنزیم اسکوبات پراکسیداز (APX)، گلوتاتیون پراکسیداز (GPX) بررسی گردید. تیمارهای آبیاری شامل آب شرب و پساب بهداشتی است. نتایج نشان دهنده اختلاف معنی دار در متغیرهای مورد بررسی در بین دو تیمار در سطح 5 % است. بیشترین تعداد برگ و ریشه به ترتیب 64 و 6 در تیمار آبیاری با پساب بود. تعداد ساقه در هر دو تیمار برابر 1 بهدستآمد. آنزیم اسکوربات پراکسیداز APX در آبیاری با پساب بهداشتی و آب شرب به ترتیب 0.62 و 0.71 بود. بهترین عملکرد آنزیم گایاکول پراکسیداز GPX مربوط به آبیاری با آب شرب به میزان 0.17 بود. همچنین نتایج نشان داد آبیاری با پساب بهداشتی گیاه یوکا، پارامترهای مرفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه به ترتیب 8% و 2% عملکرد بهتری را در متغیرهای موردمطالعه نسبت به نمونه های مشابه آبیاری شده با آب شرب داشت.
https://www.jess.ir/article_120390_58ee9bcc8746d5d0bc1a47fec6ac0b55.pdf
2021-03-21
3287
3295
"پساب بهداشتی"
"آنزیم کاتالاز (CAT)"
" آنزیم اسکوبات پراکسیداز (APX)"
"گلوتاتیون پراکسیداز (GPX)"
"یوکا"
هادی
خلیفه
fazel16760@gmail.com
1
گروه محیط زیست، دانشکده فنی و مهندسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران
AUTHOR
فاضل
امیری
famiri@iaubushehr.ac.ir
2
گروه منابع طبیعی و محیط زیست، دانشکده فنی و مهندسی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تدوین مدل بهینه مکانیابی دفن بهداشتی زباله به روش فرآیند تحلیل شبکه ای (مطالعه موردی: شهر ایلام)
هدف از این تحقیق، مکانیابی بهینه جهت دفن پسماند در شهرستان ایلام میباشد. برای انجام تحقیق از ابزار پرسشنامه و نظرسنجی از متخصصصان استفاده شد. برای این منظور سه معیار اصلی، زیستمحیطی، هیدرولوژی، راههای دسترسی و مراکز جمعیتی در نظر گرفته شد.و برای هر معیار اصلی، زیر معیارهایی تعیین شد. دادهها بر اساس فرآیند تحلیل شبکهای (ANP) وزندهی و با استفاده از نرمافزار ArcGIS10.2 جهت تلفیق لایههای اطلاعاتی مورد استفاده قرار گرفت. بر اساس معیارها و زیر معیارها مورد مطالعه 4 ناحیه برای دفن پسماند پیشنهاد گردید. با مشخص شدن وزن و رتبه بندی معیارها و ضریب هریک از معیارها و تشکیل جداول ماتریس مقایسه زوجی ، مناسبترین گزینه از بین آنها برای دفن پسماندها انتخاب گردید. نتایج تحقیق نشان میدهد که ناحیه یک با وزن دهی 0.419 و با نرخ نا سازگاری 0.05 از چهار گزینه انتخابی با توجه به معیارها و زیر معیارهای مورد مطالعه نظیر راههای اصلی ارتباطی، وضعیت پوشش گیاهی و جانوری ، وضعیت هیدرولوژی و حتی زمین شناسی مناسبت تر است.
https://www.jess.ir/article_120391_c6ad43172f034caed1c1ec2553300c99.pdf
2021-03-21
3296
3301
" ایلام "
"پسماند "
"پوشش گیاهی"
فرایند تحلیل شبکهای "
آزیتا
بهبهانی نیا
azitabehbahani@yahoo.com
1
دانشگاه ازاد اسلامی واحد رودهن
LEAD_AUTHOR
محمد
فیضی
mohitzist_yavaran@yahoo.com
2
گروه محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دماوند، دماوند ، ایران
AUTHOR
سعید رضا
عاصمی
asemi@gmail.com
3
گروه محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دماوند، دماوند ، ایران
AUTHOR
سعید رضا
عاصمی
asemi2006@yahoo.com
4
گروه محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دماوند، دماوند ، ایران
AUTHOR
نورالدین
رستمی
n.rostami@ilam.ac.ir
5
گروه منابع طبیعی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تاثیر آلودگی هوا و رشد اقتصادی بر مخارج مراقبت های بهداشتی در گروه کشورهای منتخب عضو اوپک با تاکید بر ایران (رهیافت PANEL ARDL)
پژوهش حاضر با هدف تاثیر آلودگی هوا و رشد اقتصادی بر مخارج مراقبت های بهداشتی در گروه کشورهای منتخب عضو اوپک با تاکید بر ایران با استفاده از الگوی PANEL ARDL طی دوره زمانی 2019-2000 انجام شد. این پژوهش با بهره گیری از داده های بانک جهانی، در طول دوره 2019-2000 و انتخاب جامعه آماری منتخبی از کشورهای عضو اوپک در قالب داده های تابلویی و با استفاده از الگوی PANEL ARDL اجرا شد. نتایج این مطالعه نشان می دهد که طی دوره مورد بررسی، تاثیر آلودگی هوا (PM10)، دی اکسید کربن (CO2) به عنوان شاخص های آلودگی هوا و محیط زیست و لگاریتم تولید ناخالص داخلی سرانه (رشد اقتصادی سرانه) بر مخارج مراقبت های بهداشتی در گروه کشورهای منتخب عضو اوپک تاثیر مثبت و معنی داری دارد. کشورها و از جمله دولت ایران باید در جهت کاهش آلودگی هوا و محیط زیست، سیاست های کنترل انتشار ریزگردها و انتشار گازهای دی اکسید کربن در مناطق مختلف کشور را مورد توجه قرار دهد و همکاری های منطقه ای و بین المللی در جهت کاهش جریان ذرات ریز معلق به کشور از طریق کشورهای همسایه را دنبال کند.
https://www.jess.ir/article_121014_4a29bab87d878666adfb92b67cb4e991.pdf
2021-03-21
3302
3309
"آلودگی هوا"
"رشد اقتصادی"
"مخارج بهداشتی"
"پانل ARDL"
"ایران"
محمد جواد
مهدی زاده راینی
javadmehdizadeh55@gmail.com
1
دانشگاه زابل- زابل- ایران
LEAD_AUTHOR
سامان
ضیایی
samanziaee@gmail.com
2
دانشیار اقتصاد کشاورزی دانشگاه زابل
AUTHOR
محمود
احمدپور برازجانی
mahmoud_ahmadpour@yahoo.com
3
استادیار اقتصاد کشاورزی دانشگاه زابل
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی احتمال نفوذ ویروس COVID-19 به سفره های آب زیرزمینی به واسطه دفن غیراصولی پسماند در استان تهران
همه گیری و مخاطرات متعدد ویروس مهلک COVID-19 از دسامبر سال 2019 در دنیا آغاز شد. در ابتدا انتظار میرفت که درمان این ویروس به سرعت و با توجه به پیشرفت علم در دسترس همگان قرار گیرد و ویروس به تمام نقاط دنیا نرسد. اما علیرغم تصورات و باورهای غلط همگان، ویروس به سرعت در دنیا منتشر شد و باعث بروز مشکلات زیست محیطی بسیاری نیز گردید. یکی از بحران هایی که آلودگی ویروسی میتواند مسبب آن باشد، بحران آلودگی آبهای شرب و غیرشرب به واسطه نفوذ ویروس به منابع آبی زیرزمینی و سطحی میباشد. گرچه آب شرب و غیرشرب در همه نقاط دنیا بدون تصفیه و گندزدایی های قوی در اختیار مردمان قرار نمیگیرد اما در معدود شرایطی امکان دارد آلودگی وارد شده به آب به بدن انسان و سایر موجودات زنده وارد شود و منجر به مبتلا شدن شود. این پژوهش که از نوع توصیفی – تحلیلی میباشد به بررسی احتمال نفوذ کرونا ویروس به منابع آبی به واسطه دفن غیر اصولی پسماند در اطراف شهر تهران و همچنین به سنجش سایر علل بروز احتمال مذکور در صورت مثبت یا منفی بودن شرایط میپردازد.
https://www.jess.ir/article_121015_7042eb9296467dc21667680f8ad38e1a.pdf
2021-03-21
3310
3314
"کرونا ویروس"
"تهران"
"آلودگی آب"
"آلاینده"
"پسماند"
فرناز
بنانی
fbanani.mp@yahoo.com
1
ایران
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
مطالعه انتشار سه بعدی آلاینده مایع در محیط مایع
در دنیای امروز، روشهای مختلفی برای به دست آوردن میزان آلودگی و انتشار آن در محیطهای گوناگون (آب، خاک، هوا) وجود دارد. یکی از روشهای نوین، استفاده از شیت لیزر جهت مطالعه انتشار آلاینده در محیط مایع میباشد. در این پژوهش با استفاده از شیت لیزری، به پردازش تصاویر حاصل از انعکاس نور لیزر بازتاب شده توسط آلاینده در محیط مایع پرداخته میشود. ضبط و ثبت این انعکاس توسط دوربین نور مرئی صورت گرفته و سپس با استفاده از علم پردازش تصویر به پیکسل خوانی دادههای ثبتشده و همچنین بهوسیله کد نوشتهشده در نرمافزار متلب، پرداخته میشود. طبق نتایج آزمایشهای صورت گرفته، با توجه با اثر دما بر انرژی جنبشی مولکولهای محیط مایع، بیشترین ضریب نفوذ به ترتیب در محیط مایع با دمایی گرمتر، همدما و سردتر از دمای آلاینده است. طبق نتایج آزمایش اثرکشش سطحی، خاصیت الاستیک آب، باعث افزایش پخشیدگی آلاینده تزریق شده بر روی سطح نسبت به تزریق زیر سطح در محیط مایع میشود.
https://www.jess.ir/article_121018_7b967bc5811ab7f2c95e9e271d88a2d8.pdf
2021-03-21
3315
3322
"پخشیدگی"
"آلاینده"
"پردازش تصویر"
"شیت لیزر"
"مدل سازی"
آرمین
مکی آبادی
armin.maki2013@gmail.com
1
دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکده محیط زیست، دانشگاه صنعتی سیرجان
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تخمین ضرایب انتقال در گیاهان خوراکی برای سزیم پرتوزا در حوادث هستهای
هنگام حوادث هستهای تخمین سریع مقدار سزیم وارد شده به گیاهان خوراکی برای حفظ سلامت انسانها در مناطق حادثه دیده، اهمیت دارد و باید سریع تعیین شود. هر روشی که بتواند تخمین سریعی از مقدار ماده سزیم پرتوزا به گیاه داشته باشد مورد توجه است. در این تحقیق با استفاده از مدل دو و سه بخشی، ضرایب انتقال سزیم 137 در اجزای چند گیاه غذایی بدست آمده است. برای محاسبه ضرایب از مدل دو و سه بخشی برای گیاهانی نظیر قارچ، کلم و اسفناج استفاده شده است. ورودی مدل اطلاعات سزیم در خاک منطقه فوکوشیما در 8 ماه بعد از حادثه بودهاست. نتایج بدست آمده از مدل سازی گیاهان خوراکی مختلف با مدل دو و سه بخشی و اطلاعات حاصل از داده های فوکوشیما برای این گیاهان، مقدار ضرایب انتقال برای بدنه قارچ، برگ اسفناج و کلم بروکلی به ترتیب 018/0، 0808/0 و 0908/0 بدست آمده که با مقادیر عملی اندازهگیری شده در گزارش فنی آژانس انرژی اتمی با شماره 472 مطابقت دارد. ضرایب انتقال محاسبه شده با مقادیر توصیه شده در گزارش فنی آژانس انرژی اتمی مطابقت دارد و نتایج بدست آمده میتواند برای پیش بینی آلودگی پرتوزایی در صورت رخداد حادثه هستهای استفاده شود.
https://www.jess.ir/article_121019_203628549b04a4585eb7c22bbd8ecd75.pdf
2021-03-21
3323
3326
" سزیم 137"
" حادثه هستهای"
"ضرایب انتقال"
" مدل چند بخشی"
" گیاهان خوراکی"
عفت
یاحقی
yahaghi@sci.ikiu.ac.ir
1
دانشیار دانشگاه بین المللی امام خمینی، گروه فیزیک، قزوین، ایران
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
امکانسنجی استفاده از انرژی تابشی خورشید با استفاده از سنجش از دور و الگوریتم سبال(مطالعه موردی: دشت مغان)
استفاده از تصاویر ماهوارهای و مدلهای سنجش از دور به عنوان ابزاری مناسب و کمهزینه برای تخمین تابش خورشیدی، در سالهای اخیر بوده است. جهت انجام این پژوهش، از تصاویر مربوط به دو سال 2019 و 2020 ماهواره لندست 8 سنجنده OLI و سنجنده TIRS و الگوریتم سبال استفاده شد. نتایج حاصل نشان میدهد که میانگین بیشترین تابش موج کوتاه ورودی به میزان 914 وات بر مترمربع در ژوئن و کمترین مقدار در نوامبر به میزان 548 وات بر مترمربع بوده است. این در حالی است که بیشترین مقدار تابش خالص در ژوئن به میزان 505 وات بر مترمربع و کمترین مقدار در فوریه به میزان 467 وات بر مترمربع محاسبه شده است. در نهایت بیشترین مقدار تابش خالص رسیده به سطح زمین در ماه ژوئن به اندازه میانگین 505 وات بر مترمربع، کمترین مقدار میانگین مربوط به نوامبر با 296 وات بر متر مربع بوده است. تفاوت در مقدار تابش خالص رسیده به زمین در منطقه مورد مطالعه، ناشی از تفاوت زاویه تابش خورشید و تعداد ساعات آفتابی در ماههای مختلف سال است. در نهایت میتوان نتیجه گرفت که تابش خورشیدی در منطقه، در دو سال مورد بررسی پتانسیل لازم برای اجرای طرحهای فتوولتائیک خورشیدی را دارا میباشد.
https://www.jess.ir/article_121529_9babb66d1e0fdb47a5350060f1ea4189.pdf
2021-03-21
3327
3335
"انرژی تابشی خورشید"
"الگوریتم سبال"
"سنجش از دور"
"دشت مغان"
صیاد
اصغری سراسکانرود
s.asghari@uma.ac.ir
1
گروه آموزشی جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
LEAD_AUTHOR
مریم
محمدزاده شیشه گران
mmohamadzadeh23@gmail.com
2
دانش آموخته کارشناسی ارشد سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل.
AUTHOR
احسان
قلعه
ghale.ehsan@yahoo.com
3
دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل.
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
توانایی جاذب نانوساختار پوسته تخممرغ در کاهش غلظت سدیم از محیط آب و خاک
در سال های اخیر نانوتکنولوژی به عنوان یکی از تکنولوژی های جذاب برای تصفیه آب ظاهر شده است. مزایای استفاده از مواد نانو شامل سطح زیاد، واکنش پذیری بالا، ساخت در محل و پتانسیل بالای استفاده در تصفیه آب است. به این منظور این تحقیق، با هدف مطالعه تأثیر کاربرد ذرات نانوساختار پوسته تخم مرغ بر راندمان جذب سدیم به صورت سیستم ناپیوسته انجام شد.اثر عواملی مانند pH، جرم جاذب، زمان تماس، غلظت سدیم ورودی روی جذب سدیم مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج نشان داد که برای جاذب مورد مطالعه زمان تعادل پس از 30 دقیقه و حداکثر جذب سدیم در pH برابر 5 به دست آمد. با افزایش جرم جاذب از 3/0 تا 5/0 گرم راندمان حذف از 35/83 تا 75/92 درصد افزایش یافت، اما با افزایش میزان جاذب از 5/0 تا 6/1 گرم راندمان جذب ثابت ماند. با افزایش غلظت سدیم محلول (120-5 میلی گرم بر لیتر)، راندمان حذف از 01/89 به 01/68 درصد کاهش پیدا نمود. از بین مدل های سنتیک بکار رفته ایزوترم فروندلیچ 38/0RMSE= و 99/0R2= برای توصیف فرایند جذب مناسبتر بوده و مطابقت بیشتری با داده های آزمایشگاهی داشت.
https://www.jess.ir/article_121530_427e16347c899c5671466607ebffe6a6.pdf
2021-03-21
3336
3344
"راندمان حذف"
"سدیم"
"نانو ذرات"
"پوسته تخم مرغ"
علی
بافکار
alibafkar@yahoo.com
1
'گروه مهندسی آب دانشگاه رازی
LEAD_AUTHOR
اکبر
رسولی
akbarrasouli6@gmail.com
2
گروه مهندسی آب، دانشگاه رازی
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
آزاد سازی تجاری و کیفیت محیط زیست (مورد مطالعه: ایران و اعضای اتحادیه اقتصادی اوراسیا)
چکیده انرژی در بسیاری از فعالیتهای اقتصادی کالای مهمی محسوب میشود و انتشار گازهای گلخانهای حاصل از مصرف انرژی، جهان را با یکی از مهمترین چالشهای زیست محیطی مواجه کرده است. در این پژوهش کیفیت محیط زیست و آثار رفاهی کاهش تعرفههای وارداتی بین ایران و کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا بر اساس مدل پروژه تحلیل تجارت جهانی انرژی محور (GTAP-E) و نسخه10 پایگاه دادههای آن، طی سه سناریو (کاهش 20 درصدی و کاهش 60 درصدی و کاهش 100 درصدی نرخ تعرفهها) با بسته نرمافزاری GEMPACK تحلیل شده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد که با افزایش درجه آزادسازی تجاری، حجم انتشار گاز CO2 بنگاهها، ناشی از مصرف کالاهای واسطهای تولید داخل و وارداتی به ترتیب کاهش و افزایش یافته است و با آزادسازی کامل تجاری ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا، انتشار گاز CO2 در ایران 3.01 درصد کاهش یافته است و نیز با افزایش درجه آزاد سازی تجاری، رفاه افزایش مییابد.
https://www.jess.ir/article_121715_df19385687e05c931022bea037e637d7.pdf
2021-03-21
3345
3351
"کیفیت محیط زیست"
"آزاد سازی تجاری"
"اتحادیه اقتصادی اوراسیا"
"پروژه تحلیل تجارت جهانی انرژی محور"
"تعرفه"
مهدی
نجاتی
mehdi.nejati@gmail.com
1
بخش اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان
AUTHOR
مجتبی
بهمنی
mojtabaeco11@gmail.com
2
استادیار اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان
AUTHOR
سید عبدالمجید
جلایی اسفندآبادی
jalaee44@gmail.com
3
استاد اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان
AUTHOR
یاسر
بلاغی اینالو
yaser831@gmail.com
4
دانشجوی دکتری اقتصاد بین الملل دانشگاه شهید باهنر کرمان
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
شوری زدایی خورشیدی در ایران – تحلیل SWOT با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی
استفاده از شوری زدایی خورشیدی آب به عنوان یک راه حل پایدار برای مشکلات ناشی از کمبود آب مطرح است. با توجه به قابلیت شوری زدایی خورشیدی در پوشش دادن بخشی از مسائل مربوط به آب، برنامه ریزی راهبردی برای آیندهی آن به عنوان یکی از منابع آب نامتعارف، در این مقاله مدنظر قرار گرفته است. به این منظور نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصتها و تهدیدهای مربوط به شوری زدائی خورشیدی آب در ایران شناسایی و با روشی نظامیافته با تلفیق فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) با تحلیل SWOT اولویتبندی گردیدهاند. نتایج حاکی از آن است که عوامل مثبت خارجی (فرصت ها) از اهمیت نسبی بالاتری برخوردار هستند و درنتیجه تأثیرگذاری بیشتری بر توسعه این سیستم در ایران خواهند داشت. با این حال با توجه به قرارگیری نقاط ضعف در مرتبه دوم، اتخاذ استراتژی هایی از نوع WO، می تواند مناسب این سیستم باشد. استراتژیهایی که با استفاده از فرصت های خارجی سیستم سعی در خنثی کردن اثر نقاط ضعف دارند.
https://www.jess.ir/article_121721_bf086a2ae6dad87e56e816cc87f3265c.pdf
2021-03-21
3352
3359
"شوری زدایی خورشیدی"
"برنامه ریزی راهبردی"
"تحلیل SWOT"
"تحلیل سلسله مراتبی فازی"
محمد
قلی زاده
m.gholizadeh@hsu.ac.ir
1
گروه مهندسی مکانیک، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار ایران
AUTHOR
ابوالفضل
فرزی
farziabolfazl@yahoo.com
2
گروه مهندسی عمران، واحد اسفراین، دانشگاه آزاد اسلامی، اسفراین، ایران
LEAD_AUTHOR
سمانه
معصومی
masoomi@gmail.com
3
گروه مهندسی مکانیک، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار ایران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی تطبیقی با مدل ارزیابی توان اکولوژیک توسعه شهری با استفاده از روش های (AHP) و (GIS) ( مطالعه موردی: شهرجدید پردیس)
با توجه به رشد و گسترش سریع شهرها و به دنبال آن افزایش جمعیت و نیاز به زمین برای سکونت، داشتن یک برنامه ریزی دقیق برای توسعه شهری ضروری می باشد. پژوهش حاضر با هدف تعیین کاربری مناسب توسعه شهری، بر اساس شاخص های مدل ارزیابی توان اکولوژیک توسعه شهری ایران در شهرستان پردیس با درنظرگرفتن 14 معیار مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور از روش ارزیابی چند معیاره که روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) جزء مهمترین فرایند آن است به منظور تولید و تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد و معیار های موجود طبق مدل مخدوم ارزش دهی و با استفاده از نرم افزار ARC GIS تلفیق شده اند. بر اساس نتایج به دست آمده مشخص شد، از کل مساحت 27600 هکتاری منطقه مورد مطالعه 304/120 هکتار دارای پتانسیل بسیار نامطلوب، 50/4404 هکتار دارای پتانسیل نامطلوب، 34/9433 هکتار دارای پتانسیل متوسط، 55/8684 هکتار دارای پتانسیل مطلوب و 4119 هکتار نیز دارای پتانسل بسیار مطلوب می باشد و شیب و گسل به ترتیب جزء مهمترین معیارها در توسعه شهری و دارای بالاترین امتیاز شدند. همچنین قسمت های جنوبی بخش هایی از شمال و تا حدودی مرکزی منطقه از موقعیت بهتری برای گسترش آتی شهر برخوردارند.
https://www.jess.ir/article_122072_5cd2ee7034baaa3b5b48dbed70514a6c.pdf
2021-03-21
3360
3369
"مدل ارزیابی توان اکولوژیک"
"توسعه شهری"
AHP""
GIS""
"پردیس"
سحر
طبیبیان
dr.tabibian.s@gmail.com
1
عضو هیئت علمی
LEAD_AUTHOR
فرید
اجلالی
farid.ejlali@gmail.com
2
مدیر گروه کشاورزی و منابع طبیعی واحد تهران شرق دانشگاه پیام نور
AUTHOR
سید رضا
میرعلیزاده فرد
reza1000iran@yahoo.com
3
گروه محیط زیست
AUTHOR
مریم
عبدالجوادی
maryam.abdoljavadii@gmail.com
4
دانشجو
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
استفادههای دارویی از گیاهان مرتعی توسط جوامع بومی در منطقه قرهداغ (مطالعه موردی: شهرستان اهر، آذربایجان شرقی)
دانش بومی استفاده دارویی از گیاهان مرتعی موضوع مورد توجه در بسیاری از کشورهای جهان از جمله ایران است که با به دست آوردن اطلاعات از افراد بومی یک منطقه به دست میآید. منطقه قرهداغ با داشتن تنوع گیاهی بالا میتواند خاستگاه مناسبی برای چنین مطالعاتی باشد. مطالعه حاضر با هدف شناسایی و نحوه مصرف گیاهان دارویی در مراتع شهرستان اهر صورت پذیرفته است. در این مطالعه، گردآوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامههای طراحی شده، انجام شد و اطلاعاتی مانند نام محلی، خواص درمانی، نحوه مصرف و اندام دارویی مورد استفاده منطقه ثبت شد. نتایج حاکی از شناسایی در مجموع تعداد 60 گونه دارویی متعلق به 20 خانواده در منطقه میباشد. بیشترین تعداد گونه مربوط به خانواده Lamiaceae با 11 گونه و خانواده Asteraceae با 10 گونه بود. بیشترین گونههای گیاهی در درمان بیماری-های دستگاه گوارش استفاده میشدند و کم کاربردترین گونههای دارویی هم مربوط به بیماریهای پوستی و زخم بود. به نظر میرسد به دلیل وجود محدودیت در منابع داخلی، توسعه طرحهای اشتغالزایی بر مبنای کشت و توسعه گیاهان دارویی سازگار با شرایط اکولوژیکی منطقه میتواند راه کار مناسبی برای حفظ منابع گیاهی موجود و گامی مهم در راستای دست یافتن به اقتصاد غیر وابسته به نفت باشد.
https://www.jess.ir/article_122073_8b28bce494ce9e3ae5a7bf1d76f71ff0.pdf
2021-03-21
3370
3382
اتنوبوتانی
گیاهان دارویی
اهر
ارسباران.
محسن
سبزی نوجه ده
m.sabzinojedeh@gmail.com
1
استادیار گروه جنگلداری و گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر، دانشگاه تبریز، اهر، ایران‏
LEAD_AUTHOR
مینا
امانی
mina76amani@yahoo.com
2
دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه باغبانی، گرایش گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.‏
AUTHOR
مهدی
یونسی حمزه خانلو
myounessi@tabrizu.ac.ir
3
استادیار گروه جنگلداری و گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر، دانشگاه تبریز، اهر، ایران.‏
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی تاثیر استفاده از وایرهای بهینه در سیستم جرقه زنی خودرو بر روی آلاینده های خروجی آن
با توجه به افزایش آلودگی های زیست محیطی، ضرورت ایجاد شده است که خودروسازان به ساخت خودروهایی با حداقل آلایندگی مبادرت ورزند. لذا استفاده از تجهیزات کنترل آلایندگی مانند کاتالیست، سیستم EGR، سنسور اکسیژن و غیره در خودرو رو به افزایش است. عوامل موثر در کاهش گازهای مخرب خروجی خودرو شامل سیستم های داخلی موتور، سیستم سوخت رسانی و سیستم جرقه زنی خودرو است. در این پژوهش بررسی ها پیرامون تاثیر استفاده از وایرهای بهینه(با مقاومت صفر)، بر روی گازهای خروجی خودرو انجام گرفته است. این بررسی بر روی شش خودرو(سه خودرو سالم و سه خودرو با عیوبی در سیستم های موتوری، سوخت رسانی و جرقه زنی) انجام گرفته و پارامترهای خروجی در تست آلایندگی شامل CO، HC، CO2 و O2 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. برطبق بررسی های انجام شده، استفاده از وایرهای بهینه در خودروهای سالم باعث کاهش CO، HC و O2 می شود. این درحالی است که پارامتر CO2 در این خودروها افزایش داشته است که این مورد بر بهبود استفاده از این سیستم صحه می گذارد. از اینرو استفاده از وایرهای بهینه، ضمن اینکه احتراق کامل تری را به وجود می آورد، می تواند کمک بسیاری به کاهش آلاینده های زیست محیطی نماید.
https://www.jess.ir/article_122515_e8a167034f8a11e4ea4dbf3ff6e0465b.pdf
2021-03-21
3383
3389
"آلایندگی"
"اکسیژن"
"خودرو"
"محیط زیست"
"وایر"
مهدی
نیاجلیلی
mehdi_niajalili@yahoo.com
1
دپارتمان مهندسی مکانیک، آموزشکده سیدالشهدا(ع) رستم آباد، دانشگاه فنی و حرفه ای استان گیلان-ایران
LEAD_AUTHOR
امیررضا
نعمتی
amircorsa95@gmail.com
2
دپارتمان مهندسی مکانیک، آموزشکده سیدالشهدا(ع) رستم آباد، دانشگاه فنی و حرفه ای استان گیلان-ایران
AUTHOR
حسین
بخشی زاده کلوری
hossein_b_k@yahoo.com
3
دپارتمان مهندسی مکانیک، آموزشکده سیدالشهدا(ع) رستم آباد، دانشگاه فنی و حرفه ای استان گیلان-ایران
AUTHOR
علی
کوچکی نژاد
sadra1389.6.23@gmail.com
4
دپارتمان مهندسی مکانیک، آموزشکده سیدالشهدا(ع) رستم آباد، دانشگاه فنی و حرفه ای استان گیلان-ایران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ارزیابی ریسک غیرسرطانزایی ناشی از نیترات آب آشامیدنی در مناطق شهری و روستایی شهرستان بستان آباد در سال 1396
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی میزان نیترات و ریسک غیرسرطانزایی ناشی از آن در آب آشامیدنی شهرستان بستان آباد برای گروههای سنی مختلف انجام شد. در این مطالعه توصیفی- مقطعی غلظت نیترات در 98 نمونه آب آشامیدنی (18 نمونه شهری و 80 نمونه روستایی) اندازهگیری شد. همچنین ارزیابی ریسک غیرسرطانزایی با استفاده از شاخصهای آژانس حفاظت از محیط زیست تعیین گردید. میانگین غلظت نیترات در آب آشامیدنی مناطق شهری و روستایی بستانآباد به ترتیب 56/10 و 65/14 میلیگرم بر لیتر بود. غلظت نیترات در 96/97 درصد نمونههای بررسی شده کمتر از استاندارد بود. میانگین مقادیر HQ ناشی از نیترات آب آشامیدنی برای چهار گروه سنی نوزادان، کودکان، نوجوانان و بزرگسالان هم در مناطق شهری و هم در مناطق روستایی کمتر از یک بود. با این حال مقادیر HQ در 55/5 درصد نمونههای آب شهری و در 25/11درصد نمونههای آب روستایی برای گروه سنی کودکان بیشتر از 1 بود. با توجه به نتایج حاصله، در اکثر موارد میزان نیترات در آب آشامیدنی کمتر از استاندارد ملی ایران و سازمان بهداشت جهانی میباشد. با این حال گروه سنی کودکان در معرض ریسک غیرسرطانزایی ناشی از نیترات آب آشامیدنی قراردارند.
https://www.jess.ir/article_124724_7956f21bf9b080cfea116a0e2d8353bd.pdf
2021-03-21
3390
3395
"نیترات"
" آلوگی آب "
"بستانآباد"
"ارزیابی ریسک غیرسرطانزایی"
"کودکان"
غلامحسین
صفری
hsafari13@yahoo.com
1
گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران.
LEAD_AUTHOR
بهزاد
محمدی
mohammadi.khangahi@gmail.com
2
، گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت ، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز،ایران.
AUTHOR
مریم
فرج زاده
farajzadehm66@gmail.com
3
گروه مهندسی بهداشت محیط، مرکز بهداشت استان آذربایجان شرقی، تبریز، ایران.
AUTHOR
نادیا
اسماعیل زاده
esmailzadehnadia@gmail.com
4
گروه مهندسی بهداشت محیط، مرکز بهداشت استان آذربایجان شرقی، تبریز، ایران.
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
کمی سازی رویکردهای خدمات اکوسیستمی جهت برنامهریزی پایدار بومگردی در مناطق کوهستانی(مطالعه موردی: حوزه هراز)
صنعت گردشگری یکی از منابع اقتصادی مهم است و امروزه کشورهای جهان جهت برآورد پتانسیلهای منابع طبیعی خود با روش های مختلفی مورد مطالعه قرار دادهاند. استفاده از پتانسیل و قابلیت های گردشگری در هر منطقه بصورت مکانی و زمانی می تواند زمینه ای پایدار برای توسعه آن منطقه فراهم کند. بنابراین ، هدف از این مطالعه ایجاد رویه جدید و قابل اتکا برای مطالعه توان بومگردی با معیارها و روشهای ارزیابی ممختلف بود. در این مطالعه با روش مطالعه میدانی فشرده و پرسشگری ابتدا 37 نقطه شاخص بومگردی شناسایی گردید سپس با مدلسازی خدمات اکوسیستمی مختلف با روشهای سامانه تصمیم گیری به مدلسازی توان اکولوژیک بوم گردی حوضه پرداخته شد. در این مطالعه ، ارزش زیبایی شناختی منظره ، ارزش کیفیت زیستگاه و نادر بودن زیستگاه از سال 2000 تا 2020 مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه این مطالعه نشان داد که معیارهای خدمات اکوسیستمی در سیستم تصمیمگیری با روش گاما فازی ، مدل را از صحت 0.42 به 0.766 بهبود می بخشد. و همچنین 8 معیار رایج در مدل گردشگری مخدوم در سیستمهای تصمیم گیری بومگردی به اندازه کافی دقیق مفید نبوده و یا نمیتوان برای مناطق دیگر ارجاع شد.
https://www.jess.ir/article_124726_6c7527023340ccc5a48c5926a195f3a4.pdf
2021-03-21
3396
3406
"خدمات اکوسیستمی"
"بومگردی"
"سامانه تصمیمگیری"
"حوزه هراز"
مهتاب
توکلی
mht.tavakoli@yahoo.com
1
دانشجوی دکتری، محیط زیست ، گروه منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات
AUTHOR
مسعود
منوری
monavarism@yahoo.com
2
استادیار گروه منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تخقیقات
LEAD_AUTHOR
فروغ
فرساد
forough.farsad@yahoo.com
3
گروه محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
AUTHOR
مریم
رباطی
maryamrobati1984@gmail.com
4
استاد گروه منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تخقیقات
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی میزان ید در نمک های یددارتوزیع شده در شهرستان گرگان در سال 1395
ید یکی از مهمترین ریز مغذی های ضروری در سرتاسر حیات می باشد. نمک مهمترین و ارزانترین ماده غذایی دارای ید در ایران است. هدف از این مطالعه، بررسی میزان ید در نمکهای توزیع شده ید دار در شهرستان گرگان و مقایسه آن با استانداردها بود. در این مطالعه توصیفی – تحلیلی، نمونه برداری از 11مارک نمک یددار موجود در فروشگاه های شهرستان گرگان انجام شد. میزان ید این نمونه ها با سه بار تکرار با روش تیتراسیون اندازه گیری شد. نتایج بدست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS مورد آنالیز قرار گرفت. کمترین میانگین غلظت ید در مارک K(µg/g 05/15) مشاهده شد و با استانداردهای قدیم ( µg/g20-50) و جدید (µg/g 60-30)وزارت بهداشت مطابقت نداشت و با حداقل محدوده استاندارد جهانی WHO, UNICEF, ICCDD (µg/g 55-15)مطابقت داشت. همچنین، میانگین غلظت ید در مارکهای E(g/g62µ/23)، F(g/gµ 62/24)، I(µg/g 23/28) و J(g/gµ 68/21) با استاندارد جدید وزارت بهداشت همخوانی نداشت. مقدار ید در نمک می تواند به دلیل کیفیت در مرحله تولید مانند درصد خلوص و فاصله زمانی آن از تولید تا مصرف دارد. بنابراین، پایش و نظارت مداوم بر زنجیره تولید تا توزیع به موقع دارای اهمیت زیادی است.
https://www.jess.ir/article_125157_f1ea2695e4eaaa1d4b3a24607bb7993a.pdf
2021-03-21
3407
3411
" ید "
"نمک ید دار"
" استانداردها"
"گرگان "
"نظارت"
یوسف
دادبان شهامت
dr.udadban@goums.ac.ir
1
گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی و درمانی گلستان، گرگان
AUTHOR
سمیرا
موجرلو
seyediradmehdi@gmail.com
2
-
AUTHOR
سمانه
دهقان
s.dehghan@mazums.ac.ir
3
گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مازندران
AUTHOR
پانیذ
نیک سیر
p.niksiar@gmail.com
4
گروه مهندسی محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
AUTHOR
مینا
قهرچی
m.ghahrechi69@gmail.com
5
گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده علوم پزشکی تربت جام، تربت جام، ایران
AUTHOR
زهره
مقیسه
zmoqise@yahoo.com
6
ندارم
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
مدلسازی اثرات شرایط آب و هوایی و پارامترهای فیزیکی بر مسیر و سرنوشت لکه نفتی در خلیج فارس
آلودگی ناشی از نشت نفت در خلیج فارس با وجود حجم گستردهای از تولید و حملونقل نفت، اجتنابناپذیر به نظر میرسد. سرنوشت و رفتار نفت ریزش شده با عوامل مختلفی مانند نوع نفت و شرایط محیطی مرتبط است. بنابراین هدف از این مطالعه توسعهی یک مدل معتبر تحلیل ریزش نفت برای پیشبینی تاثیرات شرایط آب و هوایی و پارامترهای فیزیکی بر مسیر و سرنوشت لکه نفتی در خلیج فارس می باشد. برای این منظور ابتدا مدل هیدرودینامیکی سه بعدی COHERENS V2.11 با بهکارگیری اطلاعات دقیق عمق-سنجی و نیرو با دقت بالای مکانی و زمانی در خلیج فارس توسعه داده شد. سپس دادههای جریان، دما و شوری مدل مذکور و میدان باد پایگاه ECMWF در مدل ریزش نفتی سه بعدی OSCAR بکاربرده شد. نتایج مدل نشان داد تلفیق این دومدل ابزاری بسیار قوی برای پیشبینی مسیر و سرنوشت حرکت لکهی نفتی در خلیج فارس است. همچنین اجرای مدل در فصل تابستان نشان داد که در این فصل به دلیل کاهش سرعت باد، تلاطم، افزایش پایداری و لایه بندی، جهت حرکت لکهی نفتی به طرف ساحل بیشتر شده و نفوذ ذرات در عمق کاهش پیدا میکند.
https://www.jess.ir/article_125278_8c1150930c9a5d19d832856e614fc2b9.pdf
2021-03-21
3412
3418
"مدلسازی انتقال و سرنوشت نفت"
"خلیج فارس"
"مدل نفتی OSCAR "
"باد"
پوران
خدری
pooran.khedri@gmail.com
1
دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر
LEAD_AUTHOR
مسعود
صدری نسب
masoud.sadri@ut.ac.ir
2
دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران
AUTHOR
امیر
اشتری لرکی
70amir@gmail.com
3
استاد یار دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر- گروه فیزیک دریا
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بازمفهوم پردازی الگوی اکوتوریسم پایدار مبتنی بر مشارکت مردمی
اشتغالزایی گسترده صنعت گردشگری خصوصا در دو دهه گذشته موجب شده تا دولتهای گوناگون در این عرصه سرمایهگذاریهای فراوانی انجام دهند. در عین حال، چالشهای این حوزه عمدتاً حاصل نبود دیدگاه ترکیبی اقتصادی- اجتماعی و محیطزیستی است. پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی-تحلیلی با هدف واکاوی ادبیات پژوهشی اکوتوریسم و ارائه شمایی یکپارچه از مفهوم اکوتوریسم مشارکتی است. در این راستا پس از استخراج و واکاوی مفاهیم بنیادین بر پایه تحلیلها، دستاوردها و تجارب ملی و بینالمللی، "اکوتوریسم مشارکتی" با توجه به اهداف ترسیمی در اسناد و کنوانسیونهای جهانی و در قالبی کاربردی، بازمفهومپردازی گردید و در نهایت جهت تبیین جامعتر مفاهیم موجود، الگوی مفهومی اکوتوریسم مشارکتی ترسیم و در حوزههای بنیادین آن راهکارهایی ارائه شد. در الگوی اکوتوریسم مشارکتی پیشنهاد شده، بخش های مدیریت، برنامهریزی، آموزش و پژوهش، و مشارکت تمام ذینفعان خصوصا مردم بومی در جوامع مقصد به عنوان بخشهای مورد نیاز به دستیابی به اکوتوریسم پایدار شناخته شدند. به طور کلی الگوی ارائه شده نشان میدهد که اگر اکوتوریسم مشارکتی در معنای واقعی خود محقق شود، میتواند به عنوان سفری کمکربن و دوستدار طبیعت مطابق با اهداف کلان ترسیمی در اصول هفدهگانه توسعه پایدار موجب پایداری بهرهمندی از خدمات اکوسیستمی، رفاه جوامع بومی و رضایت حداکثری اکوتوریستها گردد.
https://www.jess.ir/article_127544_26fd7af8a297825bd81722a1b80c7c3f.pdf
2021-03-21
3419
3433
اکوتوریسم
اکوتوریسم مشارکتی
الگوی مفهومی
مشارکت مردمی
حفاظت محیطزیست
امیرعلی
برومند
amirali.boroumand@mail.um.ac.ir
1
گروه محیط زیست دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
آزاده
کریمی
az-karimi@um.ac.ir
2
دانشکده محیط زیست/ دانشگاه فروسی مشهد
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اثرسنجی تالاب میقان بر ایجاد پدیده گرد وغبار درکلانشهر اراک
کویر میقان در حوضه آبریز مرکزی قرار دارد، بهصورت دشت دامنهای به نسبت مسطح و بدون پستی و بلندی است. براثر تخریب منابع طبیعی پدیده بیابانی شدن سایر اراضی اطراف را تهدید میکند، در این مطالعه بهمنظور بررسی روزهای گردوغباری دادههای سرعت و جهت باد و پدیدههای هواشناسی در قالب ساعتی مورد بررسی قرارگرفته است و کدهای مربوط به آن استخراج گردید. برای پایش وضعیت آبی تالاب میقان تصاویر ماهوارهای بهصورت ماهانه دریافت و مورد بررسی قرار گرفت. سپس بهمنظور سنجش مقدار اثرگذاری تالاب میقان بر شهر اراک به قطاع بندی دادههای جهت باد اقدام شد. که در دو ماه ژوئن و ژوئیه رخداد ساعتهای گردوغباری به اوج خود میرسد، در این میان سهم فراوانی رخداد گردوغبارهای با جهت وزش باد از سوی تالاب خشک تابستانه چشمگیر است و در سه ماه اکتبر، نوامبر و دسامبر هیچگونه رخداد گردوغباری گزارش نشده است. جهت باد شمال تا شرق که در تابستان از فراوانی بیشتری نسبت به جهت غربی برخوردار است میتواند در انتقال گردوغبار از بیابانهای در راه و نیز تالاب میقان نقش داشته باشد.
https://www.jess.ir/article_127549_aeea21bdae93cea0d9681da95b5611dc.pdf
2021-03-21
3434
3440
تالاب میقان "
" گردوغبار "
" باد غالب
رضا
میرزایی
markazi.doe2020@gmail.com
1
دانشجوی دکتری مهندسی ژنتیک و اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی اراک، اراک، ایران
LEAD_AUTHOR
حدیث
زارعی
zrei.hds@gmail.com
2
کارشناسی ارشد مهندسی شیمی، پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران، تهران، ایران
AUTHOR
میترا
طلایی
talaiemitra@yahoo.com
3
دکتری آلودگی محیطزیست، دانشگاه آزاد همدان، همدان، ایران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
راهبردها و راهکارهای آموزشی و فرهنگسازی مردم برای کاهش آلودگی زیستمحیطی مرتبط با ترافیک با روش SWOT (موردمطالعه شهر تهران)
Traffic is one of the social problems in today's societies, especially in big cities. On the other hand, irreversible ideas and ideas in the future are strongly tolerable. Most of the existing environmental problems, especially traffic pollution, are rooted in the lack of necessary knowledge and cultural weakness in the relationship between man and nature, and in fact is a cultural problem that requires national and international determination to strengthen the culture of environmental protection at different levels. It is communities and it is absolutely obligatory for every individual to be aware of human connection with the environment in order to survive and improve the quality of his life. The purpose of this study is to determine the strategies and strategies of education and culture of people to reduce environmental pollution related to traffic in Tehran. The present research is of applied type and has been done by descriptive-analytical method. The method of data collection was done in the form of library, ode, interview and questionnaire. The sample size is 20 officials and environmental traffic experts in Tehran. Data were analyzed using SPSS software using statistical methods and SWOT analysis method. Cronbach's alpha coefficient was used to determine the reliability.
https://www.jess.ir/article_127668_799e04e959583f42a2810b206017df2e.pdf
2021-03-21
3441
3451
راهبرد
آموزش
فرهنگ
آلودگی محیطزیست
ترافیک
ولی
خسروی
khosravitrafic@gmail.com
1
تهران -بزرگراه همت- دانشگاه علوم انتظامی امین - دانشکده دافوس
LEAD_AUTHOR
محسن
میرانصاری
111@sss.com
2
م
AUTHOR
مصطفی
معصومی
taha-m@gmail.com
3
م
AUTHOR
سعید
رمضانزاده
11112@gmail.com
4
امین
AUTHOR
حسین
الهی نژاد
h57@gmail.com
5
امین
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی کارایی گیاهان گندم و آفتاب گردان در گیاه پالایی خاک های آلوده به رادیوم
توسعه ی فناوری هسته ای، استخراج از معادن، چرخه ی سوخت هست ای و عملیات نظامی از مهمترین دلایل ورود رادیونوکلئیدها به محیط زیست محسوب می شوند. انتقال رادیونوکلئیدهای خاک به زنجیره ی غذایی در درازمدت تهدید بزرگی برای سلامت انسان به شمار می رود. بنابراین، حذف این آلاینده ها از خاک از اهمیت بسزایی برخوردار است. گیاه پالایی، روشی ساده و اقتصادی است که از گیاهان سبز برای کاهش یا حذف انواع آلاینده های خاک استفاده می کند. این فناوری، بسیار کاربردی و دوستدار محیط زیست است. در این مطالعه از گیاهان گندم و آفتابگردان به منظور حذف رادیوم از خاک های مناطق معدنی ساغند و بندرعباس استفاده شد. به علاوه، اثر غلظت های مختلف اسید سیتریک بر میزان دسترس پذیری گیاهان به این عنصر مورد بررسی قرار گرفت. به طورکلی، آفتابگردان در جذب رادیوم از خاک ساغند عملکرد بهتری داشت. در مورد خاک بندرعباس نیز مقدار رادیوم جذب شده توسط گیاه آفتاب گردان بیشتر بود؛ اما تفاوت بیشتری در میزان جذب رادیوم در غلظت های مختلف اسید سیتریک در گیاه گندم مشاهده شد.
https://www.jess.ir/article_127669_d39f13b17728625a3a6ed8a23ad27bff.pdf
2021-03-21
3452
3458
فناوری هسته ای
رادیونوکلئیدها
محیط زیست
گیاه پالایی
آلاینده های خاک
سیده گلشن
حسینی
golshan_ho2ir@yahoo.com
1
گروه بیوتکنولوژی، دانشکده ی مهندسی شیمی، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، بابل، ایران
AUTHOR
مصطفی
رحیم نژاد
rahimnejad@nit.ac.ir
2
گروه بیوتکنولوژی، دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، بابل، ایران
LEAD_AUTHOR
اصغر
صدیق زاده
asadigzadeh@aeoi.org.ir
3
مرکز تحقیقات گداخت هسته ای، سازمان انرژی اتمی، تهران، ایران
AUTHOR
رزان
زختاره
zokhtareh.rose67@nit.ac.ir
4
گروه بیوتکنولوژی، دانشکده ی مهندسی شیمی، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، بابل، ایران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
برآورد غلظت فلزات سنگین سرب و کادمیوم در خاک منطقه لنجان با استفاده از اندازه-گیری زمینی و تصاویر ماهوارهای
فلزات سنگین به دلیل غیرقابل تجزیه بودن و اثرات فیزیولوژیکی بر موجودات زنده بیشتر مورد توجه هستند. در این مطالعه به منظور بررسی آلودگی خاک اطراف ذوب آهن و نیز بررسی کارایی تصاویر ماهوارهای در برآورد غلظت فلزات سنگین انجام گرفت. نمونه برداری خاک از عمق 20- 0 سانتی متری به صورت مرکّب انجام گرفت.از دستگاه جذب اتمی جهت اندازه گیری فلزات سنگین، از نرم فزار SPSS 23 جهت انالیز های اماری و از تصاویر سنجنده OLI ماهواره لَندسَت 8 و نرم افزار ArcGIS 10.5 جهت سنجش و پهنه بندی کادمیوم و سرب در خاک منطقه مورد مطالعه استفاده شد. نتایج نشان داد بین غلظت سُرب و باندهای مرئی و مادون قرمز نزدیک همبستگی منفی وجود دارد ولی بین غلظت کادمیوم و ارزش رقومی باندها همبستگی مشاهده نشد. از بین 20 منطقهی مورد بررسی، بیشترین میزان آلودگی سرب و کادمیوم خاک در ایستگاه 1 واقع در نزدیکی کارخانه ذوب آهن مشاهده شد.
https://www.jess.ir/article_127670_618e2633a1705249e8f6070d82d1edf4.pdf
2021-03-21
3459
3465
"سرب"
"لنجان"
"کادمیوم"
"لندست 8"
"الودگی خاک"
امیرمنصور
انصاری
amiransary73@yahoo.com
1
دانشجوی دکتری، گروه علوم و مهندسی محیط زیست، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران.
LEAD_AUTHOR
آپتین
راهنورد
rahnavard_aptin@yahoo.com
2
استادیار، گروه علوم و مهندسی محیط زیست محیط زیست، واحد تنکابن، دانشگاه ازاد اسلامی، تنکابن، ایران.
AUTHOR
فرزاد
سوادکوهی
farzad.savadkouhi7@gmail.com
3
دانش اموخته علوم و مهندسی محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، خوراسگان.
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی تغییرات کاربری اراضی حوضه آبریز گیوی چای و تاثیر آن بر فرسایش با استفاده از سنجش از دور و GIS
تغییر پوشش و کاربری زمین بر بسیاری از فرآیندهای طبیعی نظیر فرسایش خاک و تولید رسوب و خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک اثر میگذارد. هدف از تحقیق حاضر بررسی روند تغییرات کاربری اراضی حوضه آبریز گیوی چای و همچنین تاثیر آن بر فرسایش خاک با استفاده از الگوریتم WLC میباشد. برای انجام تحقیق حاضر از تصاویر ماهواره لندست برای سالهای 1985 (TM) و 2020 (OLI) استفاده و نقشه کاربری اراضی با استفاده از روش شیگرا تهیه شد. نتایج آشکارسازی تغییرات نشان داد که بیشترین میزان تغییرات افزایشی برای کشت آبی میباشد که نسبت به سال 1985، 89/17 درصد افزایش داشته است. بیشترین میزان کاهش تغییرات برای مرتع کم تراکم میباشد که 02/13 درصد کاهش داشته است. با توجه به نقشه پهنهبندی فرسایش سال 1985 به ترتیب 76/27 و 06/13 درصد و با توجه به پهنهبندی فرسایش سال 2020 به ترتیب 98/24 و 39/16 درصد از مساحت حوضه آبریز گیوی چای در دو طبقه پرخطر و بسیار پرخطر قرار دارند، به نحوی که این طبقات نیز در هر دو بازه زمانی در کاربریهای مسکونی، کشت دیم و مرتع متوسط قرار دارند.
https://www.jess.ir/article_127672_6b15552ffbbacda17b42769abb8e0fd7.pdf
2021-03-21
3466
3477
"تغییرات کاربری اراضی"
"فرسایش خاک"
"طبقهبندی شیگرا"
"الگوریتم WLC"
صیاد
اصغری سراسکانرود
s.asghari@uma.ac.ir
1
گروه آموزشی جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
LEAD_AUTHOR
مصطفی
امیدی فر
mostafaomid2129@gmail.com
2
دانشگاه محقق اردبیلی
AUTHOR
احسان
قلعه
ghale.ehsan@yahoo.com
3
دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل.
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اولویت بندی ریسکهای HSE با استفاده از رویکرد تحلیل پوششی داده با در نظر گرفتن خروجیهای نا مطلوب
چکیده توسعه ایمنی در صنایع مختلف به خصوص صنایع نفت و گاز و پتروشیمی از اهمیت فراوانی برخوردار است. هدف این تحقیق شناسایی و اولیت بندی ریسکهای HSE است. برای این منظور در این تحقیق از رویکرد تحلیل پوششی دادهها استفاده شد. روش گردآوری دادهها در این تحقیق بهصورت پرسشنامه در زمینه میزان درجه اهمیت ریسکها بود. نرم افزار مورد استفاده در این تحقیق نیز DEA SOLVER بوده است. مورد مطالعاتی این تحقیق نیز شرکت پتروشیمی لردگان بوده است. بر اساس نتایج این تحقیق مهمترین شاخصهای ریسک HSE ، شامل: مشکلات ارگونومیک حین استفاده از کامپیوتر، بوی نامطبوع حین فعالیت، استنشاق مواد شیمیایی حین فعالیت، برخورد با مواد شیمیایی حین فعالیت کاری، سوختگی حین جوشکاری، برخورد سر با موانع حین فعالیت، مواجهه به دمای هوای بالا، خراشیدگی حین جابجایی، مواجهه با دود مواد شیمیایی و سقوط پالت بودند. همچنین نتایج این تحقیق نشان داد مهمترین عوامل ریسک HSE در شرکت پتروشیمی لردگان شامل برخورد با مواد شیمیایی و همچنین شرایط دمایی بود.
https://www.jess.ir/article_128925_55a2878ababedf417132bc623b3df4a8.pdf
2021-03-21
3478
3484
" ارزیابی ریسک "
" خروجیهای نامطلوب "
" دادههای استوار "
" بهرهوری "
عیسی
قوامی نیا
eisa50ghavami@gmail.com
1
دانشآموخته کارشناسی ارشد ایمنی، بهداشت و محیطزیست، دانشکده مهندسی مواد، دانشگاه آزاد اسلامی نجفآباد
AUTHOR
نسترن
ملازاده
nastaran.mollazadeh@yahoo.com
2
گروه محیط زیست و HSE دانشکده مهندسی مواد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نجف آباد، ایران
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
Effect of pH in Biosorption of Nickel from Aqueous Solutions by Using of Microbial and Biomass of Derived from Plants
Pollution of water by heavy metals is a major problem such as nickel. In previous interpretations, it is compared the processes of removal and recycling of nickel metal from industrial wastewater. Research question is that which method with which pH is more effective for removal of heavy metals? Results show that biosorption, as an environmentally friendly method, has a brilliant performance and is a low-cost internal method for wastewater treatment. The biological treatment of effluents is carried out by microbial and biomass of derived from plants to examine the conversion of effluent into a harmless state. In a certain range of pH due to the operating conditions and used adsorbent are caused the reduction of . Because most of the functional groups such as carboxyl and phosphate have a negative charge, they encounter nickel ions that have a positive charge, and this leads to a Electrostatic attraction is absorbed between ( ) cations and negatively charged coupling sites. Under alkaline conditions, adsorption decreases due to the interaction between hydroxide ( ) and nickel ( ) anions and sediment formation. Therefore, determining the optimal pH from low pH values until the formation of sediment is of great importance for operational processes.
https://www.jess.ir/article_128957_52329b78da7f33bf3ccecd1c805cb477.pdf
2021-03-21
3485
3493
Biosorption
nickel
heavy metals
Aqueous solutions
pH
مهدی
نژادنادری
mehdi2930@yahoo.com
1
گروه مهندسی عمران، دانشگاه آزاداسلامی، واحد تنکابن، تنکابن، ایران.
LEAD_AUTHOR
حمید
گوران اوریمی
hamidgooran82@gmail.com
2
گروه مهندسی شیمی، مرکز تهران شمال، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
The Precipitation Changes on the Western and Eastern Aspects of Zagros Mountains
Zagros is one of the few Mountain ranges in western Asia. The amounts of precipitation are different in the eastern and western aspects of Zagros. The purpose of this study is to investigate the precipitation changes on the western and eastern aspects of the Zagros Mountains using orographic due to data from 1996-2017. The study area consists of 11 meteorological stations at an altitude of 232 to 1906 m. The results is represents that, that on the west aspects of Zagros there is an increasing trend in precipitation from 1200 to 1567 m. The amounts of precipitation are decreases to Mountain ridge. Towards the eastern slopes due to the decrease in humidity contents the precipitation is lesser than Western aspects.This study is show that the monthly precipitation averages on eastern aspects stations have been a decreasing trend has been decreasing at some of the locations since 2012-2017. According to this analysis, the precipitation on Western aspects has been increasing from Kouhdasht (379 mm) up to Alshtar (462mm) but then decreased gradually from Boroujerd (447mm) toward Kaboudarahang (300 mm) on Eastern aspects. precipitation changes on the Zagros aspects are related to the westerlies,moisture sources location and movement Paths of precipitation systems.
https://www.jess.ir/article_128958_f6e424a07a89aede65f462767c6dd245.pdf
2021-03-21
3494
3498
"Mountain"
"Zagros"
"aspect"
"Synoptic"
"Precipitation"
مهرداد
کیانی
mhrddkiani@yahoo.com
1
دانشگاه شهید بهشتی
LEAD_AUTHOR
داریوش
ابوالفتحی
daryoushabolfathei@gmail.com
2
استادیار جغرافیا دانشگاه پیام نور ایران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
Experimental evaluation of replacement of recycled mineral aggregate on the green pavement specifications using the non-destructive testing method
In recent years, utilizing concrete pavement in construction roads' pavement has been very popular. Concrete pavement is a compressed concrete which has distinctive features including high durability, low construction costs, and fewer efforts for repair and maintenance. Since that about 75-85% of concrete pavement is composed of stone materials, so utilizing recycled mineral aggregate can have positive environmental effects and enhancing the properties of concrete pavement. The present research addressed the investigation of utilizing five different types of queries' recycled aggregate obtained from Farshe Raahe Mehriz mines, Choghart and dolomite of large farm on the concrete pavement's strength. The types of these aggregates include Lime, Calcite, Albite Quartz, Amphibolite and Delomite. Some mechanical tests have been performed to determine the strength specifications of recycled mineral aggregate. Then, the concrete samples were made using compression test, and some non-destructive strength tests, including electrical resistance, Schmidt stiffness, and uniaxial compression strength have been performed on the samples. The results show that utilizing quartz aggregates prepared from tectonic blocks of Choghart mine pit, due to the high contents of silica, will lead to an increase in stiffness of concrete samples than the other aggregates used. .
https://www.jess.ir/article_128959_9cba873ee1649136d6df1f5e322b4da8.pdf
2021-03-21
3499
3507
recycled mineral aggregate
concrete pavement
natural environment
Non-destructive test
Mohammad mehdi
Khabiri
mkhabiri@yazd.ac.ir
1
یزد صفائیه- بلوار دانشگاه –دانشگاه یزد-پردیس فنی ومهندسی–دانشکده مهندسی عمران
LEAD_AUTHOR
Mohammad
Fatahi
m.fatahi@stu.yazd.ac.ir
2
aFaculty of Civil Engineering,Yazd university,yazd-89195-741,Iran
AUTHOR
Nasrin
Zara Jonqani
zare.j@stu.yazd.a.ir
3
bFaculty of Science, Department of Geologyy,Yazd university,yazd-89195-741,Iran
AUTHOR