TY - JOUR ID - 141086 TI - آینده‌پژوهی در محیط زیست براساس آمایش سرزمین به روش سناریوپردازی (مطالعه موردی استان زنجان) JO - مطالعات علوم محیط زیست JA - JESS LA - fa SN - 2588-6851 AU - باقری, مریم AU - خسروی, یونس AU - زمانی, عباسعلی AD - کارشناسی ارشد علوم محیط‌زیست، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران AD - گروه علوم محیط زیست، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان AD - دانشیار گروه علوم محیط زیست، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 6 IS - 4 SP - 4398 EP - 4410 KW - آینده‌پژوهی KW - آمایش سرزمین KW - سناریو KW - محیط زیست KW - زنجان DO - N2 - این پژوهش با هدف شناسایی عامل‌های اصلی و تأثیرگذار بر محیط‌زیست استان زنجان و در نهایت انتخاب مناسبترین سناریو و کمک به کاهش مشکلات محیط‌زیست در آینده با ارزیابی اطلاعات و مستندات موجود در حوزه محیط‌زیست و بر اساس آمایش سرزمین، انجام گردیده است. روش انجام مطالعه حاضر ترکیبی از روش‌های کتابخانه‌ای، اسنادی و پیمایشی و از نظر ماهیت بر اساس روش‌های آینده‌پژوهی بوده است. با به‌کارگیری ترکیبی از مدل‌های کمی و کیفی و بـا استفاده نظرات متخصصــان، تعــداد 53 عامــل بــه عنــوان عامل‌های کلیــدی و پیشــران‌هــای محیط‌زیست استان زنجان شناســایی شد و سپس تأثیـرات متقاطـع هــرکــدام از نیروهــای پیشــران بــر دیگــر نیروهــا تعییــن و در نهایت با اسـتفاده از ماتریـس میـزان تأثیرگـذاری و عـدم‌ قطعیـت، مهم‌تریـن نیروهــای پیشــران مشـخص و سناریوها تدوین گردید. بر اساس نتایج پنج عامل اصلی مدیریت، دیدگاه کارآفرینان، فناوری، تسهیلات و وضعیت اقتصادی به عنوان عامل‌های دارای بیش‌ترین عدم قطعیت و تأثیرگذارترین عامل‌های موثر بر محیط‌زیست استان زنجان شناسایی و با توجه به سناریوهای کمی، استخوان‌بندی اصلی سناریوهای محیط زیست استان زنجان با رویکرد آمایشی عامل‌های بیرونی (وضعیت اقتصادی) و عامل‌های درونی (مدیریت محیط‌زیست استان) صورت پذیرفت. در نهایت سه سناریو از جمله سناریوآینده مطلوب (ثبات اقتصادی و مدیریت یکپارچه محیط زیست)، سناریو آینده ممکن (ثبات اقتصادی و عدم یکپارچه مدیریت محیط زیست) و سناریو سوم آینده محتمل (عدم ثبات اقتصادی و عدم مدیریت یکپارچه محیط زیست) برای استان زنجان تدوین گردید. UR - https://www.jess.ir/article_141086.html L1 - https://www.jess.ir/article_141086_f511a4dcf6ed1bda7ed9715a0f3c692b.pdf ER -