معماری تغییرفرم‌پذیر کانسپتی هوشمند است که از ظرفیت پاسخگویی به نیازهای معماری در هزاره سوم برخوردار است. این پژوهش پس از تعریف چیستی معماری در چارچوب نظریه معماری سرآمد، به تعریف کانسپت معماری هوشمند و پاسخگو؛ همراه با بهره‌گیری از فناوری‌های روزآمد در تراز معماری آینده و آینده معماری می‌پردازد. مروری بر ادبیات موضوع نشان دهنده آن است که که مفاهیمی مانند معماری پاسخگو، زیبایی‌شناسی سبز و زیست‌سازگار، الگوریتم‌های هایبرید و ترکیبی، یادگیری ماشینی، بهره‌وری و مصرف هوشمندانه انرژی، رویکرد طراحی‌مبنا، انرژی-دیدکارایی، معماری به زبان جهانی، همپیوندی بین انسان و محیط، یادگیری عمیق، ابرداده، اینترنت اشیاء، ریاضیات و الگوریتم‌های پیشرفته مطرح می‌شود. نتیجه عملیاتی پژوهش انجام یافته به شکل پوسته‌ای هوشمند و پویا معرفی می‌شود که وجود نور را درک کرده و بـه منظور کنترل نور خورشید، سایه‌اندازی و بهبود شرایط آسایش محیطی، تغییر فرم می‌دهد. فرم نهایی، الگویی پیشرو در معماری معاصر جهان به شمار می‌آید که یادآور معاصرسازی هندسه معماری ایرانی است.
)